1. Droogte
De zomer van 2020 kondigt zich als bijzonder droog aan. De grondwatertafel is laag tot zeer laag. De Databank Ondergrond Vlaanderen (dov.vlaanderen.be – stand op 5 mei) geeft overal in Vlaanderen een dalende grondwaterstand aan. Op het meetpunt van DOV ten noorden van Lokeren is de toestand er een van ‘lagere grondwaterstand dan normaal voor deze tijd van het jaar’.
Dit is een alarmerende situatie, met de zomermaanden voor de boeg. Het hemelwaterplan dat we in januari goedkeurden, zoekt oplossingen voor grote schommelingen in neerslag: van zeer veel bij plotse buien en onweders, tot langere perioden van droogte die vragen om buffering van hemelwater.
De uitvoering van dit hemelwaterplan is iets voor de komende jaren, maar de huidige droogte vraagt volgens ons om een aantal dringender maatregelen met onmiddellijk gevolg. Het overstorten met groot debiet van water uit Lokerse beken en grachten in de Durme, zoals de voorbije weken zichtbaar aan het pompgemaal aan het Molsbroek, baart ons in dat opzicht zorgen. We hadden daarover contact met de dienst Infrastructuur, maar het beheer van het pompgemaal gebeurt onder toezicht van de VMM en er loopt op ons verzoek een vraag van aan de hydrologen van de VMM om het beheer van de grondwaterpeilen in deze beken meer af te stemmen de algemene droogte. Het is daarbij van extreem groot belang dat water zo veel als mogelijk wordt gebufferd voor het in de Ledebeek terecht komt, want eens daar beland wordt het automatisch weggepompt richting Durme.
Vragen:
2. Winderosie
Bijkomend probleem dat zich stelt door de klimaatverandering, is winderosie op velden en gronden, veroorzaakt door langdurige droogte en stevige wind. Wanneer de wind vrij spel krijgt, waait hij de vruchtbare toplaag gewoon weg of worden aanplantingen onder het stuifzand bedolven. Zie recent in Jabbeke, Hoogstraten (10 mei), maar ook dichterbij in Hamme (17 mei).
Onderzoekers van de UGent identificeerden kwetsbare gemeenten door aanwezigheid van zandgronden (zie kaartje). Ook Lokeren valt kennelijk onder gemeenten met redelijk (hoge) winderosiegevoeligheid (kaartje in bijlage).
Voorstel van Groen Lokeren: extra natuur als oplossing tegen winderosie en gewasschade
We zien veel heil in de natuurlijke inrichting van de ruimte en net op dat vlak kan het Lokerse stadsbestuur een betekenisvolle rol spelen, door haar subsidies in het kader van ‘kleine landschappelijke elementen’ volop daarvoor in te zetten (én op te trekken als het van ons afhangt). Naast het zaaien van een bodembedekker of het oriënteren van akkers loodrecht op de heersende windrichting kan zeker de aanplanting van hagen soelaas brengen. Omzomen van akkers met hagen is zeer effectief om de windkracht over de gewassen te beheersen. Bovendien zal zo’n haag ook eten en habitat vormen voor vogels, nectar verzorgen voor bijen, stikstof binden, waardplanten bevatten voor vlinders, hakhout produceren enz.
Het is nu tijd om stappen te zetten. Lokeren moet beginnen met het activeren van het aanplanten van hagen en het creëren van houtwallen: meer behaging, meer houtwallen, meer windsingels en kleine landschapselementen bevorderen niet alleen de biodiversiteit in het buitengebied, maar zijn essentieel bij de bescherming van de landbouw tegen droogte en winderosie.
Vragen